Bij onderzoek naar het verband tussen twee variabelen onderscheiden we de volgende centrale vragen:

  1. Inhoudelijk: hoe kun je de samenhang tussen twee variabelen theoretisch verklaren?
  2. Kracht: hoe sterk is het verband tussen die variabelen?
  3. Richting (alleen bij ordinaal en hoger meetniveau): is het verband positief of negatief?
  4. Causaliteit: is er sprake van een oorzakelijk verband (asymmetrie)?

Bij het onderzoek naar de samenhang tussen twee variabelen spreken we van bivariate technieken; van diverse technieken bestaan uitbreidingen voor de analyse van verbanden tussen meer dan twee variabelen: multivariate technieken.

*Let op* De technieken zelf zeggen niets over de vraag of een geconstateerd verband theoretisch gezien zinvol is. Er bestaan tal van fraaie voorbeelden van 'toevallige' verbanden, zoals de samenhang tussen de daling van het aantal nestelende ooievaars en van het geboortencijfer in Nederland. Je moet ook altijd uitkijken voor de invloed van verborgen variabelen. Zo blijkt er een negatief verband te bestaan tussen alcoholgebruik en de kans op botbreuken bij wintersporters. De 'verklaring' hiervoor is dat de drinkers minder ski-uren maken!

bron