De manier van opleiden
In de handleiding bij het werken met competenties (2e herziene versie) staat in het hoofdstuk over De manier van opleiden een soort samenvatting wat er van studenten verwacht wordt bij deze 'nieuwe' manier van opleiden:
Wat willen we nu van je?
- Geen consumptieve maar een actieve leerhouding;
- Zelf leervragen stellen over je lesgeven en omgang met leerlingen en (a.s.) collega's;
- Enthousiasme voor je vak en het omgaan met leerlingen;
- Leerlingen leren waarderen en een pedagogische houding ontwikkelen;
- Laten zien ('bewijzen') wat je geleerd hebt;
- Nadenken over wat je zelf belangrijk vindt in je beroep;
- Nadenken over waarom je dingen belangrijk vindt;
- Gebruik maken van kennis en vaardigheden van medestudenten en je leerlingen;
- Medestudenten waar nodig steunen;
- Verzamelen van bewijsmateriaal als je iets geleerd hebt;
- Toepassen van al het geleerde in de praktijk;
- Eigen keuzes durven maken en verantwoorden;
De afgelopen jaren heb ik geprobeerd 'ICT voor jaar 1' een soort 'vorm' te geven die aan deze andere manier van opleiden recht doet. Naast het aanbieden van basiskennis, voorbeelden, 'handige dingen' en links speelt bij ICTdro deze veranderende houding een cruciale rol. In de cursus kunnen studenten zelf veel keuzes maken over 'wat' en 'hoe' ze de opdrachten doen. Kort samengevat: (bijna) niets moet en alles mag...
Omdat het over ICT gaat is het niet zo gek om ICT in te zetten als platform voor ondersteuning en als leeromgeving. Op die manier vang je 2 vliegen in één klap. Maar het is inderdaad zeer vrijblijvend, dat klopt en dat is precies de bedoeling. Nee, er is geen docent die achter je aan loopt om te vragen hoe het er mee zit en nee, je hoeft het niet meteen te doen... je mag zelf weten 'wanneer' en voor een groot gedeelte ook 'wat' je gaat doen. Mooi toch?
Sommige studenten begrijpen dat heel goed en doen enorm leuke dingen. Helaas zijn er ook nogal wat studenten die er kennelijk niet aan toe komen de opdrachten van ICTdro te doen. Begrijpelijk? Zeker, het is ontzettend moeilijk om je ergens toe te moeten zetten als het niet per sé moet... Eerst maar 's de toetsen doen, de andere vakken, je portfolio, je stage en al die andere dingen die ook belangrijk zijn. ICT kan morgen ook nog wel of volgende week... of volgend jaar... en bovendien iedereen kan toch al Word en zo...
Dat laatste is trouwens een wijdverspreide misopvatting. De cursus gaat helemaal niet over ICT, maar over hoe je vraag of en hoe je in het onderwijs (in je les dus!) ICT in zou kunnen zetten. Misschien is de opzet/aanpak van de cursus minder geschikt voor ALLE studenten. De meeste mensen vinden zichzelf namelijk al geweldig met ICT dat ze ogenschijnlijk niet eens de moeite nemen om zich nu eens te verdiepen in de vraag: 'Wat kan je met ICT in je lessen?'. En dat laatste is natuurlijk wel een vreemde houding voor een aankomend docent lijkt mij... en een gemiste kans, want je kunt zulke leerzame en leuke dingen doen met ICT.